علائم و نشانه‌های وجود کنه در سگ: چه زمانی باید نگران شد؟

• در حالت گرسنگی حدود 3 تا 5 میلی‌متر و در حالت سیری تا 12 میلی‌متر طول دارند.

• ماده‌ها  بزرگتر از نرها هستند.

• رنگ کنه سگی معمولاً قهوه‌ای تیره است.

• رنگ آنها قهوه‌ای مایل به قرمز تیره یا سیاه می‌شود.

• بدن کنه‌های سگی بیضی شکل و صاف است.

• پاهای آنها کوتاه و ضخیم است.

• از خون حیوانات و انسان‌ها تغذیه می‌کنند

کنه سگی: دشمن کوچک سگ ها با خطرات بزرگ!

کنه سگی، با نام علمی Rhipicephalus sanguineus، حشرات ریز و ناخوشایند است که می‌تواند ناقل بیماری‌های خطرناکی برای انسان و حیوانات باشد. این کنه در بسیاری از نقاط دنیا، از جمله ایران، یافت می‌شود و به دلیل جثه کوچک و رنگ قهوه‌ای مایل به خاکستری، به راحتی می‌تواند در لابه‌لای موها و لباس‌ها پشت قرنیز پنهان شود.

گرچه کنه سگی بیشتر به سگ‌ها حمله می‌کند، اما می‌تواند برای انسان نیز گزش  ایجاد کند و بیماری‌هایی مانند تب لایم، تب کنه، بابزیوز، و تب شوشا را منتقل کند. گزش کنه سگی می‌تواند بدون درد و علامت باشد، اما علائم بیماری‌های کنه شامل:

تب، سردرد، درد عضلانی، بثورات پوستی و لرز باشد. در موارد شدید، این بیماری‌ها می‌توانند منجر به عوارض جدی و حتی مرگ انسان شوند.

در این مقاله، به بررسی مشخصات ظاهری، زیستگاه، بیماری‌های کنه سگی ، روش‌های پیشگیری و درمان گزش کنه سگی خواهیم پرداخت.

با آگاهی از خطرات این موجود ریز و اقدامات پیشگیرانه، می‌توان از گزش آن و بیماری‌های ناشی از آن جلوگیری کرد و سلامتی خود و حیوان های خانگی را حفظ کرد.

کنه سگی عمدتاً در مناطق گرم و خشک، مانند مراتع، جنگل‌ها، بوته‌ها و غارها یافت می‌شود. این کنه‌ها به طور معمول در لانه حیوانات، شکاف‌های صخره‌ای و زیر برگ‌ها و شاخه‌ها زندگی می‌کنند.

کنه‌های سگی برای زنده ماندن به خون میزبان نیاز دارند. آنها معمولاً از سگ‌ها، گوسفندان، بزها، گاوها و گوزن‌ها تغذیه می‌کنند، اما می‌توانند به انسان، خرگوش، جوندگان و پرندگان نیز حمله کنند. 

کنه‌های سگی می‌توانند تا چند ماه بدون غذا زنده بمانند و به همین دلیل، خطر گزش آنها در تمام طول سال، به خصوص در فصل‌های گرم و خشک وجود دارد. عوامل موثر بر 

زیستگاه کنه سگی:

•  آب و هوا: کنه‌های سگی در آب و هوای گرم و خشک بیشتر فعال هستند.

• رطوبت: این کنه‌ها به رطوبت متوسطی برای زنده ماندن نیاز دارند.

• پوشش گیاهی: کنه‌های سگی در مناطق با پوشش گیاهی متراکم، مانند مراتع و جنگل‌ها، بیشتر یافت می‌شوند. حیوانات

• میزبان: وجود حیواناتی که کنه سگی از آنها تغذیه می‌کند، مانند سگ‌ها، گوسفندان و گاوها، برای بقای این کنه ضروری است.

سمپاشی کنه سگی:

برای مبارزه و کنترل کنه سگی و جلوگیری از گزش آن، می‌توان اقدامات مختلفی انجام داد:

1. کاهش جمعیت میزبان: با کنترل جمعیت حیواناتی که کنه سگی از آنها تغذیه می‌کند، مانند سگ‌ها، گوسفندان و گاوها، می‌توان تعداد کنه‌ها را نیز کاهش داد.

2. استفاده از دافع حشرات: استفاده از دافع حشرات حاوی DEET، پیکاریدین یا IR3535 می‌تواند از گزش کنه سگی جلوگیری کند.

3. پوشش لباس مناسب: پوشیدن لباس‌های بلند و آستین بلند، به خصوص در هنگام فعالیت در فضای باز، می‌تواند از تماس بدن با کنه سگی جلوگیری کند.

4. استفاده از سموم: در موارد آلودگی شدید، می‌توان از سموم کنه کش برای از بین بردن کنه‌ها با مشورت کارشناسان دفع آفات نگین دشت در محیط استفاده کرد. با رعایت این نکات، می‌توان از گزش کنه سگی و بیماری‌های ناشی از آن پیشگیری کرد و سلامتی خود و حیوان خانگی را حفظ کرد.

معاینه منظم: بعد از هر بار فعالیت در فضای باز، بدن خود و حیوان خانگی را به دقت معاینه کنید و در صورت مشاهده هر نوع کنه، آن را به طور صحیح جدا کنید.

بیماری‌های قابل انتقال توسط کنه سگی:

کنه سگی می‌تواند ناقل بیماری‌های مختلفی برای انسان و حیوانات باشد. برخی از مهم‌ترین این بیماری‌ها عبارتند از:

1.تب لایم:

در صورت عدم درمان، تب لایم می‌تواند منجر به عوارض جدی مانند آرتریت، مننژیت و فلج صورت شود.

این بیماری توسط باکتری Borrelia burgdorferi ایجاد می‌شود و علائم آن شامل تب، سردرد، خستگی، درد عضلانی و بثورات پوستی به شکل چشم گاو است.

2. تب کنه ای:

این بیماری توسط باکتری‌های مختلفی از جنس Rickettsia ایجاد می‌شود و علائم آن شامل تب، سردرد، درد عضلانی، بثورات پوستی و لرز است.

در موارد شدید، تب کنه ای می‌تواند منجر به عوارض جدی مانند نارسایی قلبی، نارسایی کلیه و سندرم شوک التهابی شود.

3. بابزیوز:

در موارد شدید، بابزیوز می‌تواند منجر به نارسایی کبد، نارسایی کلیه و مرگ انسان شود.

این بیماری توسط انگلی به نام Babesia ایجاد می‌شود و علائم آن شامل تب، لرز، کم خونی، یرقان و ضعف است.

4. تب شوشا:

این بیماری توسط ویروسی به نام Coxiella burnetii ایجاد می‌شود و علائم آن شامل تب، سردرد، درد عضلانی، درد قفسه سینه و سرفه است.

در موارد شدید، تب شوشا می‌تواند منجر به ذات الریه، نارسایی کبد و نارسایی قلبی شود.

5. سایر بیماری‌ها:

علاوه بر بیماری‌های ذکر شده، کنه سگی می‌تواند ناقل بیماری‌های دیگری مانند آنسفالیت کنه ای، لپتوسپیروز، و سالمونلوز نیز باشد.

نکات مهم:

در صورت مشاهده هر نوع کنه روی بدن خود یا حیوانتان، فوراً آن را با احتیاط جدا کنید و به متخصصین ما نشان دهید.

از روش‌های پیشگیری از گزش کنه مانند کرم و لوسیون دافع حشرات  و لباس‌های مناسب استفاده کنید.

حیوانات خانگی خود را به طور مرتب در برابر کنه‌ها واکسینه کنید و از داروهای ضد کنه استفاده کنید.

در صورت مشاهده علائم هر یک از بیماری‌های منتقله توسط کنه، به بیمارستان تخصصی پوست مراجعه کنید.

در صورت گزش کنه:

• کنه را به طور صحیح جدا کنید: از موچین یا ابزار مخصوص برداشتن کنه استفاده کنید. کنه را تا حد امکان به پوست نزدیک کنید و آن را به آرامی و مستقیم و بدون پیچش بیرون بکشید.expand_more محل گزش را با آب و صابون بشویید.expand_more

• محل گزش را زیر نظر داشته باشید: محل گزش را به مدت چند هفته برای علائم عفونت یا بیماری مانند قرمزی، تورم، تب، سردرد یا بثورات پوستی زیر نظر داشته باشید.

• به پزشک مراجعه کنید: اگر هر یک از علائم بیماری‌های منتقله توسط کنه را تجربه کردید، به پزشک مراجعه کنید.

نکات مهم:

• هرگز برای جدا کردن کنه از پوستتان از کبریت، بنزین یا الکل استفاده نکنید. این کار می‌تواند باعث تحریک کنه و افزایش خطر ابتلا به عفونت شود.

• کنه جدا شده را در الکل یا آب صابون خیس کنید یا قبل از دور انداختن آن را بسوزانید.

• در صورت مشاهده تعداد زیادی کنه در حیاط خود، با یک متخصص کنترل آفات تماس بگیرید.

با رعایت این نکات، می‌توانید از گزش کنه سگی و بیماری‌های ناشی از آن پیشگیری کنید و سلامتی خود و حیواناتتان را حفظ کنید.

روش صحیح جدا کردن کنه از پوست:

مهم: قبل از شروع، دست‌های خود را با آب و صابون بشویید.

ابزار لازم:

• موچین با نوک تیز و صاف (از موچین با نوک خمیده یا نوک تیز استفاده نکنید)

• الکل یا محلول ضدعفونی کننده

• پنبه یا دستمال تمیز

• ظرف کوچک

مراحل:

1. کنه را پیدا کنید: کنه‌ها معمولاً در نواحی گرم و مرطوب بدن مانند پشت زانو، زیر بغل، کشاله ران، پشت گوش و پوست سر یافت می‌شوند.

2. کنه را با موچین بگیرید: کنه را تا حد امکان به پوست نزدیک کنید. موچین را در زاویه 90 درجه با پوست نگه دارید و کنه را به آرامی و مستقیم و بدون پیچش بیرون بکشید.

3. محل گزش را تمیز کنید: محل گزش را با آب و صابون بشویید.

4. کنه را از بین ببرید: کنه جدا شده را در الکل یا محلول ضدعفونی کننده غوطه‌ور کنید یا آن را در ظرفی قرار دهید و درب آن را ببندید و سپس آن را در سطل زباله بیندازید.

5. محل گزش را زیر نظر داشته باشید: محل گزش را به مدت چند هفته برای علائم عفونت یا بیماری مانند قرمزی، تورم، تب، سردرد یا بثورات پوستی زیر نظر داشته باشید.

6. در صورت مشاهده علائم بیماری: اگر هر یک از علائم بیماری‌های منتقله توسط کنه را تجربه کردید، به پزشک مراجعه کنید.

نکات مهم:

هرگز برای جدا کردن کنه از پوستتان از کبریت، بنزین یا الکل استفاده نکنید. این کار می‌تواند باعث تحریک کنه و افزایش خطر ابتلا به عفونت شود.

کنه جدا شده را در الکل یا محلول ضدعفونی کننده غوطه‌ور کنید یا آن را در ظرفی قرار دهید و درب آن را ببندید و سپس آن را در سطل زباله بیندازید. این کار از خزیدن کنه و گزش دوباره شما یا دیگران جلوگیری می‌کند.

در صورت مشاهده تعداد زیادی کنه در حیاط خود، با یک متخصص کنترل آفات تماس بگیرید.